This website in English.
Belangrijk
Ere wie ere toekomt. Geen informatie van deze site kopieren. Een korte beschrijving en verwijzen naar deze site mag natuurlijk wel! http://zwartepietgeschiedenis.weebly.com/
Zwarte Piet is Zwarte Klaas
Sint en Pietengilde toont duidelijk aan dat Zwarte Piet niet door Schenkman is bedacht
Tegenwoordig wordt er vaak van uitgegaan dat Zwarte Piet min of meer een schepping is van de schoolmeester Jan Schenkman die in 1850 een boekje schreef: Sint Nikolaas en zijn knecht. Verder gaat men er van uit dat hij en zijn illustratoren zich lieten inspireren door schilderijen over luxepages, zwarte lakeien in dienst van edelen in Europa. Door van deze afstamming uit te gaan en deze niet eens echt kritisch tegen het licht te houden voor wat betreft de juistheid van deze aanname, worden vanuit de historie acceptabele manieren van uitbeelden van Zwarte Piet onterecht als racistisch geduid. Ook de intocht en het herkomstland Spanje worden vaak aan Jan Schenkman toegeschreven, waardoor zijn boekje als blauwdruk wordt gezien voor het huidige Sint Nicolaasfeest. Echter, hij heeft de intocht, het herkomstland Spanje en Zwarte Piet niet bedacht. Hij is wel degene geweest die de aankomst per stoomboot heeft toegevoegd. Klik hier of op de groengekleurde titel hierboven om het document te kunnen lezen.
Sint en Pietengilde toont duidelijk aan dat Zwarte Piet niet door Schenkman is bedacht
Tegenwoordig wordt er vaak van uitgegaan dat Zwarte Piet min of meer een schepping is van de schoolmeester Jan Schenkman die in 1850 een boekje schreef: Sint Nikolaas en zijn knecht. Verder gaat men er van uit dat hij en zijn illustratoren zich lieten inspireren door schilderijen over luxepages, zwarte lakeien in dienst van edelen in Europa. Door van deze afstamming uit te gaan en deze niet eens echt kritisch tegen het licht te houden voor wat betreft de juistheid van deze aanname, worden vanuit de historie acceptabele manieren van uitbeelden van Zwarte Piet onterecht als racistisch geduid. Ook de intocht en het herkomstland Spanje worden vaak aan Jan Schenkman toegeschreven, waardoor zijn boekje als blauwdruk wordt gezien voor het huidige Sint Nicolaasfeest. Echter, hij heeft de intocht, het herkomstland Spanje en Zwarte Piet niet bedacht. Hij is wel degene geweest die de aankomst per stoomboot heeft toegevoegd. Klik hier of op de groengekleurde titel hierboven om het document te kunnen lezen.
Inleiding
Zwarte Piet is een belangrijke figuur in het Nederlandse Sinterklaasfeest op 5 december. Er bestaat een grote controverse rond de figuur van Zwarte Piet. Het grootste probleem is dat mensen niet op fatsoenlijke wijze kunnen zeggen: Ik ben het niet met je eens. Aan beide kanten gaat dit vaak gepaard met beledigingen, scheldpartijen of erger. Er zijn er die hem Racisme of wel racistisch noemen, maar deze beschuldiging is veel te sterk, gezien zijn herkomst, geschiedenis en plaats in het Sinterklaasfeest.De meeste mensen kennen de culturele achtergrond van dit feest niet. Bij het negatieve oordeel over Zwarte Piet wordt er uitgegaan van veel onjuiste en onvolledige informatie over het feest en de figuur Zwarte Piet en daardoor worden conclusies getrokken die geen rekening houden met de Nederlandse en Europese historie van dit feest die een belangrijke rol speelt in deze figuur. De benadering vanuit kolonialisme en slavernij laat hiervoor meestal geen enkele ruimte en de voorstellen voor verandering lijkt men wel op te willen leggen. Dit kan niet. Er zijn antipietgroepen die het label racist snel en kwistig plakken op eenieder die kritisch staat ten opzichte van de beweringen die gedaan worden en de bronnen die gebruikt worden. Deze houding is zeer kwalijk te noemen. Temeer daar informatie die over Zwarte Piet gegeven wordt te vaak onjuist en onvolledig is.
Tradities van de inheemse bevolking
Waarschijnlijk kan er best het een en ander aan het uiterlijk van de figuur verbeterd worden, zodat negatieve associaties die er op grond van de gelijkenis met blackface zijn, kunnen verdwijnen. Hierover moet echter iedereen die met die verandering te maken krijgt, zijn zegje kunnen doen. In de drang om Zwarte Piet nu eindelijk op de agenda te krijgen, loopt dit aspect gevaar om geheel verloren te gaan en dat is niet terecht. Ook moet terdege rekening worden gehouden met de veranderingen die al zijn ingezet. De huidige Zwarte Piet is niet meer de herinnering uit de jeugd. Er is veel veranderd! Verder moeten alle mensen zich verdiepen in de volledige historie van de figuur en zich niet blind staren op een aspect ervan, waarbij het inzicht moet groeien dat dit niet geheel ter eigen interpretatie is.Het besef dat blackface niet de oorsprong is van de figuur moet hiertoe echter wel erkend worden. Dit moet in het gesprek tussen voor- en tegenstanders meegenomen worden en aan hun kinderen worden doorgegeven!
Het is erg belangrijk er rekening mee te houden dat hij deel uitmaakt van de traditie van de originele bevolking uit deze regio, ongeacht andere invloeden die een effect gehad kunnen hebben! Hierbij moet ook rekening worden gehouden met het feit dat door uit te gaan van blackface echt oorspronkelijke zaken verkeerd geïnterpreteerd worden, waardoor problemen gezien worden waar ze feitelijk niet zijn. Dit betekent dat hij zeker niet verwijderd moet worden of onherkenbaar veranderd, alleen omdat mensen de traditie niet begrijpen of er aanstoot aan nemen. De zwarte kleur, maar ook de kleding, de krullen en het gedrag vormen een belangrijk en oorspronkelijk te duiden onderdeel van het feest. Er zomaar een screeningslijst van blackface naasthouden zonder de oorsprong te erkennen, is onacceptabel. Het is 2014 en er mag verwacht worden dat iedereen ook dit punt meeneemt betreffende deze zaak.
Op deze website wordt het recht om bezwaar te maken tegen Zwarte Piet ondersteund. Dit geldt tevens voor het recht van anderen om het oneens te zijn met bepaalde claims die door anti-Zwarte Pietgroepen gemaakt worden. Racisme moet geen plek hebben in de samenleving. Extremistisch gedachtengoed en geweldsuitingen van zowel voor- als tegenstanders van Zwarte Piet wordt met klem afgewezen. Het zoeken naar een oplossing is het doel.
Deze website geeft informatie over de herkomst en geschiedenis van Zwarte Piet. Veel mensen zijn in de veronderstelling dat Zwarte Piet pas ongeveer 150 jaar geleden geïntroduceerd is, maar dit is niet waar. Zwarte Piet, of de begeleider van Sinterklaas, gaat terug tot heidense tijden. Toen de kerk de heidense feesten wilde uitroeien, is de figuur van Sinterklaas toegevoegd. De heidense figuur (Zwarte Piet) werd de begeleider van de Sint. In Nederland alsook in de rest van Europa wordt Sinterklaas vergezeld van een (vaak zwarte) begeleider. Zijn uiterlijk verschilt van land tot land, maar (meestal) kan hij herkend worden aan zijn vier uitgesproken kenmerken:
1. Zijn maskerade (waarvan de goedkoopste en eenvoudigste versie een zwart gezicht is)
2. Zijn ketting
3. Zijn zak of mand (soms gevuld met kooltjes). In Nederland zitten de pepernoten en cadeautjes erin.
4. Zijn roe
verder spelen ook vaak huiden en/of hoornen een rol.
Tradities van de inheemse bevolking
Waarschijnlijk kan er best het een en ander aan het uiterlijk van de figuur verbeterd worden, zodat negatieve associaties die er op grond van de gelijkenis met blackface zijn, kunnen verdwijnen. Hierover moet echter iedereen die met die verandering te maken krijgt, zijn zegje kunnen doen. In de drang om Zwarte Piet nu eindelijk op de agenda te krijgen, loopt dit aspect gevaar om geheel verloren te gaan en dat is niet terecht. Ook moet terdege rekening worden gehouden met de veranderingen die al zijn ingezet. De huidige Zwarte Piet is niet meer de herinnering uit de jeugd. Er is veel veranderd! Verder moeten alle mensen zich verdiepen in de volledige historie van de figuur en zich niet blind staren op een aspect ervan, waarbij het inzicht moet groeien dat dit niet geheel ter eigen interpretatie is.Het besef dat blackface niet de oorsprong is van de figuur moet hiertoe echter wel erkend worden. Dit moet in het gesprek tussen voor- en tegenstanders meegenomen worden en aan hun kinderen worden doorgegeven!
Het is erg belangrijk er rekening mee te houden dat hij deel uitmaakt van de traditie van de originele bevolking uit deze regio, ongeacht andere invloeden die een effect gehad kunnen hebben! Hierbij moet ook rekening worden gehouden met het feit dat door uit te gaan van blackface echt oorspronkelijke zaken verkeerd geïnterpreteerd worden, waardoor problemen gezien worden waar ze feitelijk niet zijn. Dit betekent dat hij zeker niet verwijderd moet worden of onherkenbaar veranderd, alleen omdat mensen de traditie niet begrijpen of er aanstoot aan nemen. De zwarte kleur, maar ook de kleding, de krullen en het gedrag vormen een belangrijk en oorspronkelijk te duiden onderdeel van het feest. Er zomaar een screeningslijst van blackface naasthouden zonder de oorsprong te erkennen, is onacceptabel. Het is 2014 en er mag verwacht worden dat iedereen ook dit punt meeneemt betreffende deze zaak.
Op deze website wordt het recht om bezwaar te maken tegen Zwarte Piet ondersteund. Dit geldt tevens voor het recht van anderen om het oneens te zijn met bepaalde claims die door anti-Zwarte Pietgroepen gemaakt worden. Racisme moet geen plek hebben in de samenleving. Extremistisch gedachtengoed en geweldsuitingen van zowel voor- als tegenstanders van Zwarte Piet wordt met klem afgewezen. Het zoeken naar een oplossing is het doel.
Deze website geeft informatie over de herkomst en geschiedenis van Zwarte Piet. Veel mensen zijn in de veronderstelling dat Zwarte Piet pas ongeveer 150 jaar geleden geïntroduceerd is, maar dit is niet waar. Zwarte Piet, of de begeleider van Sinterklaas, gaat terug tot heidense tijden. Toen de kerk de heidense feesten wilde uitroeien, is de figuur van Sinterklaas toegevoegd. De heidense figuur (Zwarte Piet) werd de begeleider van de Sint. In Nederland alsook in de rest van Europa wordt Sinterklaas vergezeld van een (vaak zwarte) begeleider. Zijn uiterlijk verschilt van land tot land, maar (meestal) kan hij herkend worden aan zijn vier uitgesproken kenmerken:
1. Zijn maskerade (waarvan de goedkoopste en eenvoudigste versie een zwart gezicht is)
2. Zijn ketting
3. Zijn zak of mand (soms gevuld met kooltjes). In Nederland zitten de pepernoten en cadeautjes erin.
4. Zijn roe
verder spelen ook vaak huiden en/of hoornen een rol.
Overlap in uiterlijk, gedrag en karakter
Hier valt al direct de overlap voor wat betreft het zwarte gezicht op die er is tussen de historische `Zwarte Piet figuren` en de huidige Zwarte Piet. Bij de bespreking van wat Blackface is zullen we ook overlappingen in gedrag en karakter tegenkomen waarbij het zeer belangrijk is dat mensen zich van deze overlappingen bewust zijn wanneer zij de figuur interpreteren en suggesties doen voor verandering. Het rigide vasthouden aan een eendimensionale verklaring voor het huidige uiterlijk en gedrag van Zwarte Piet is onjuist en leidt tot fouten en overdrijving in duiding van de figuur als het gaat om uiterlijk en gedrag. Tevens wordt Zwarte Piet ook wanneer hij naar de historie juist wordt neergezet als blackface geinterpreteerd. Dit terwijl hier bij zorgvuldig begrip van de figuur helemaal geen sprake van is. Het is niet zo dat alle Zwarte Pieten in heden en verleden fout zijn omdat ze zwart zijn en gekruld haar hebben en rode lippen (binnen de lipgrens) of omdat ze bepaald gedrag vertonen. Hierbij is de oorsprong wezenlijk van belang. Bij het komen tot een verandering van Zwarte Piet waarbij de associatie met blackface verdwijnt wordt op deze website groot belang gehecht aan het behoud van de onherkenbaarheid, de historie en de symboliek in het feest. Het nachtelijk bezoek van Zwarte Piet en het feit dat hij met zijn zwarte gezicht op dat punt onzichtbaar is, draagt zeker bij aan het wezen van het feest. Wie staat er niet bij de voordeur en zweert dat hij Zwarte Piet nog net ziet verdwijnen in de nacht als er is aangebeld en de zak met cadeautjes voor de deur staat! Het net wel/net niet zien van Zwarte Piet is een belangrijk element!
Door de schoorsteen?
Piet is zwart omdat hij door de schoorsteen komt. Er is veel te doen over deze uitleg. Deze verklaring wordt door tegenstanders van Zwarte Piet vooral gezien als een recent bedachte uitvlucht om zijn werkelijke wezen te verdoezelen. Wie zich echter echt verdiept in de andere gavenbrengers in Europa ziet dat deze verklaring overal wordt gebruikt om het zwart te verklaren van de gavenbrengers in de midwinterperiode. Hieruit kunnen heel andere conclusies getrokken worden ten aanzien van de schoorsteenverklaring, namelijk dat hij opnieuw een bewijs is van het feit dat Zwarte Piet in wezen veel ouder is dan velen menen, dat dit verhaal over zijn voorgangers (de Zwarte Klazen en de meer duivelsachtige figuren) de ronde deed en ook dat Zwarte Piet in het volksgeloof gewoon met deze andere gavenbrengers verbonden is en een gemeenschappelijke oorsprong kent. Het wordt onder andere gezegd van Schmutzli (Zwitserland), over Befana (Italië) en over Pere Fouettard (Frankrijk), ook bij Knecht Ruprecht (Duitsland) wordt deze verklaring wel gehoord.
Reformatie
Tijdens de Reformatie werd het Sinterklaasfeest verboden door de kerk. De mensen bleven het echter vieren. Dit betekent dat de afwezigheid van Sinterklaas en Zwarte Piet in tekeningen en schilderijen en ook in geschriften mede hierdoor verklaard kan worden. Sommigen zien dit als bewijs dat Zwarte Piet voor 1850 niet bestond, maar er is veel waardevolle informatie die dit tegenspreekt. Het geraas (met bellen/kettingen) waarnaar ook in Nederlandse teksten verwezen wordt en dat Zwarte Piet nog steeds kenmerkt, duidt erop dat er ook eerder wel degelijk sprake was van figuren die in de Sinterklaastijd op vergelijkbare wijze rondgingen. Op deze website wordt deze informatie verzameld en beschikbaar gemaakt voor iedereen. Op deze manier kan zelf een oordeel gevormd worden.
De belangrijkste informatie over Zwarte Piet figuren voor 1850 ziet u hier: Begeleiders van Sint Nicolaas in Nederland.
Omdat de meeste informatie over Zwarte Piet in het Nederlands geschreven is en daarom niet toegankelijk voor mensen die de taal niet machtig zijn, is er ook een engelstalige website: Black Pete History of the character.
De belangrijkste informatie over Zwarte Piet figuren voor 1850 ziet u hier: Begeleiders van Sint Nicolaas in Nederland.
Omdat de meeste informatie over Zwarte Piet in het Nederlands geschreven is en daarom niet toegankelijk voor mensen die de taal niet machtig zijn, is er ook een engelstalige website: Black Pete History of the character.
Bronvermelding
De informatie op deze website komt onder andere uit de volgende boeken. Als informatie uit een specifiek boek gebruikt is, staat dit vermeld. (bijv. (Janssen) verwijst naar Nicolaas, de duivel en de doden). Hieronder volgt een literatuurlijst:
Frodsham, Paul
From Stonehenge to Santa Claus: the evolution of Christmas
2008 The history press, Gloucestershire
Janssen, Louis
Nicolaas, de duivel en de doden
1993 AMBO Baarn
Renterghem, Tonny van
Het geheim van Sinterklaas en de Kerstman
Waarin u de duistere kanten en de magische krachten ontdekt van onze oeroude heidense volksgebruiken.
1996, Kosmos-Z&K Uitgevers, Utrecht/Antwerpen
Engelse titel: When Santa was a shaman: ancient origins of Santa Claus and the Christmas tree 1995 Llewellyn publications
Scheer, Arnold-Jan
Wild Geraas, Mijn wonderlijke reizen met Sinterklaas en kerstman.
2010 Uitgeverij Aspekt, Soesterberg
Als informatie van een website wordt gebruikt is deze gelinkt aan plaatje en/of tekst en kan ingezien worden door erop te klikken.
Frodsham, Paul
From Stonehenge to Santa Claus: the evolution of Christmas
2008 The history press, Gloucestershire
Janssen, Louis
Nicolaas, de duivel en de doden
1993 AMBO Baarn
Renterghem, Tonny van
Het geheim van Sinterklaas en de Kerstman
Waarin u de duistere kanten en de magische krachten ontdekt van onze oeroude heidense volksgebruiken.
1996, Kosmos-Z&K Uitgevers, Utrecht/Antwerpen
Engelse titel: When Santa was a shaman: ancient origins of Santa Claus and the Christmas tree 1995 Llewellyn publications
Scheer, Arnold-Jan
Wild Geraas, Mijn wonderlijke reizen met Sinterklaas en kerstman.
2010 Uitgeverij Aspekt, Soesterberg
Als informatie van een website wordt gebruikt is deze gelinkt aan plaatje en/of tekst en kan ingezien worden door erop te klikken.
